بارشهای شهابی برساوشی

بارشهای شهابی برساوشی سال ۱۳۸۹ در راه است.

۱۸ مرداد ۱۳۸۹ | ۰۰:۰۰ کد : ۷۶۰۸ بارش نیزکی
تعداد بازدید:۱۰۲۹

دنباله دارها به عنوان یک دسته از اجرام قابل توجه از دیدگاه بشر همیشه موجب رخدادهای ویژه ای در آسمان می شوند. مدار بعضی از  دنباله دارها مدار زمین را قطع می کنند. بنابراین عبور زمین از درون دنباله این دنباله دارها موجب میشود. تا در زمان خاصی تعداد زیادی از ذرات موجود در دم دنباله دار وارد جو زمین شود. و هرچند که ذرات ریز این دنباله دارها اثر شایان توجهی ندارند. ذرات درشت تر به جو زمین برخورد کرده و در اثر اصطکاک در زمان فرود برافروخته شده و ردی از خود در آسمان به جای می گذارند. که آنها را شهاب می گویند. در حالت عادی عبور زمین از ذرات به جای مانده از دم دنباله دار موجب افزایش تراکم شهابها می شود. که به آن بارش شهابی می گویند. و مدتی پس از عبور دنباله دار تراکم ذرات کاهش می یابد. تا دوباره شاهد عبور مجدد همان دنباله دار باشیم. اما ذرات معلقی که در ادامه حرکت یک دنباله دار و در مدار آن حرکت می کنند، گاهی مجتمع شده و به دو یا چند دسته ذره تقسیم می شوند. و با هر بار عبور یکی از این دسته های ذرات ما شاهد افزایش تراکم ذرات و درنتیجه تشدید بارش شهابی می شویم. در شکل زیر مدار یک دنباله دار که با مدار زمین تلاقی دارد نشان داده شده است. مشاهده می شود که دسته هایی از ذرات نیز بر روی همین مدار به دور خورشید در حرکتند. لذا عبور زمین از درون این دسته ذرات می تواند موجب افزایش تراکم بارش شهابی شود.

اما وجود چند دنباله دار ویژه موجب شده که در هر سال ما شاهد چند بارش شهابی باشیم. که هر بارش شهابی با یک دنباله دار مرتبط است. اما با توجه به موقعیت زمین نسبت به خورشید، و محدوده ذرات معلق در اطراف مدار زمین به دور خورشید، به نظر می رسد که هر دسته از این شهابها از یک منطقه از آسمان به زمین می بارند. حال با توجه به صورت فلکی که به نظر می رسد. این شهابها از آن منطقه به زمین سقوط می کنند. آن بارش شهابی به نام آن صورت فلکی نام گذاری می شود. دنباله دار سویفت-تاتل با دوره تناوبی حدود 130 ساله موجب می شود که در تابستان هر سال از اواخر تیرماه تا اوایل شهریور شاهد بارش شهابی ای باشیم. که به دلیل منطقه ای از آسمان که صورت فلکی برساوش قرار دارد . و ظاهرا شهابها از آن نقطه به زمین می بارند، بارش برساوشی می نامند.  در شبهای 21 و 22 مرداد هر سال شدت بارش به حداکثر مقدار خود می رسند.  در شکل زیر یک تصویر واقعی که در آن دو شهاب در سال 1997 در یک تصویر ثبت شده اند مشاهده می کنید:

در شکل زیر خطوط صورتهای فلکی مشخص شده است. با امتداد مسیر حرکت دو شهاب مشخص می شود که ظاهرا این دو شهاب از منطقه ای نزدیک سر صورت فلکی برساوش به سوی ناظر فرود آمده اند. شما هم می توانید امسال با رصد بارشهای شهابی این موضوع را مشاهده نمایید. البته با توجه به سرعت زاویه ای زمین و موقعیت صورت فلکی برساوش در ساعات بعد از نیمه شب بهتر می توانید به رصد این پدیده بپردازید.

گردآوری و نگارش: ایرج صفایی


نظر شما :