انتشار گزارش رصد هلال ماه رمضان ۱۴۳۱ پس از گذشت حدود دو ماه از زبان ایرج صفایی کارشناس رصدخانه دانشگاه کاشان

گزارش رصد هلال ماه رمضان 1431

طبق معمول رصد هلال در روز حدود ساعت 3 بامداد روز سه شنبه 19/5/89 شروع به تنظیمات تلسکوپ 16 اینچ رصدخانه نمودم با دو ستاره عیوق ‍‌‌‌‌‌‌‍( سروش ) وستاره نوک صورت فلکی دجاجه ( یا قو )، این کار را انجام دادم وسپس چند جرم آسمانی از جمله M15  ،M42  ، M57 ، M27 (سحابی دمبل ) و سیاره مشتری راجستجو کردم تا از دقت ابزار مطمئن شوم . سه نفر از دانشجویان نیز که برای تمرین رصدی در رصدخانه حضور داشتند، اجرام را مشاهده نمودند. نزدیک اذان صبح تلسکوپ را پارک کرده، روکش آن را کشیدم. با توجه به اینکه تلسکوپ با استقرار ثابت بود و در دو هفته اخیر نیز چند بار تنظیم شده بود تنظیم آن دقیق انجام شد. بنابراین نگرانی از جهت پیدا کردن ماه نداشتم.

بعد از ظهر همان روز شرایط جوی کاملا مناسب بود. در این منطقه در شرایط کاملا ایده ال وقتی کمی بارندگی روی قم انجام شود، حتی قله دماوند با فاصله شعاعی بیش از 200 کیلومتر با چشم غیر مسلح کاملا مشخص است. اما در این روز تا شعاع 100 تا 150 کیلومتری عمق کویر را می شد به راحتی با چشم غیر مسلح مشاهده کرد. ولی ظاهرا به دلیل غباری که در آسمان قم وجود داشت، دماوند قابل مشاهده نبود. در هنگام رصد هم یکی دو لکه خیلی کوچک ابر در آسمان بود که مانعی برای رصد به حساب نمی آمد.

 بعدازظهر روز سه شنبه 19/5/89 حدود ساعت 16 به همراهی آقایان یاصر شاپوری و محمد پاکروان فر از دانشجویان دانشگاه کاشان و اعضای گروه مشاهده هلال ماه این رصدخانه، برای اولین بار اقدام به رصد نمودیم . ولی با توجه به شدت نور زیاد خورشید موفق نبودیم. با فاصله حدود نیم ساعت چند بار این کار را تکرار کردیم. ظاهرا قبل از ساعت 19 آقای شاپوری هلال را دیده بود. ولی به ما خبر نداد، تا مطمئن شود ما هم می ببینیم. حدود ساعت 19 از او پرسیدم چیزی دیدی ؟ گفت که هلال را دیده، ولی صبر کرده تا ما هم رصد کنیم. ساعت19:01 خود من هم هلال را مشاهده نمودم. در این زمان مشخصات هلال ومشخصات مکان رصد به قرار زیر بود:

عرض جغرافیایی : 33درجه و 58 دقیقه شمالی

طول جغرافیایی : 51 درجه و 9 دقیقه شرقی

ارتفاع از دریا : 1774 متر

جدایی زاویه ای ماه از خورشید : 7 درجه و 30 دقیقه قوسی

سن هلال : 0.55 روز

ارتفاع ماه : 10درجه و 37دقیقه قوسی

سمت ماه : 274 درجه و14 دقیقه قوسی

ارتفاع خورشید : 10 درجه 10و دقیقه قوسی

سمت خورشید : 281 درجه و 51 دقیقه قوسی

زمان مخفی شدن ماه در پشت کوه : 19:21 دقیقه

بنابراین حدود 20 دقیقه مدت زمان رصد به طول انجامید. در ساعت 19:02 آقای شاپوری مجددا پشت تلسکوپ قرار گرفت. با اطمینان رصد هلال را تایید کردند. از آن مدت خودم 6 بار و هر بار به مدت حداقل 30 ثانیه تا یک دقیقه هلال را مشاهده نموده و جهت اطمینان از تمایز هلال با بازتاب نور خورشید در چشمی یا وجود غبار یا آلودگی بر روی ابزارها، هر بار به تلسکوپ فرمان می دادیم. تا به سمت ماه هدفگیری کند . و با سرعت های متفاوت تلسکوپ را با سرعت ها متفاوت حرکت می دادیم. تا از وجود آن اطمینان بیشتری حاصل کنیم. برای اطمینان از وضوح تصویر از سیاره ناهید برای تنظیم وضوح استفاده کردم . البته در فاصله بین رصدها نیز برای اطمینان از جهت قرارگیری هلال و زاویه نورگیری هلال از خورشید این کار را با سیاره ناهید آزمایش نمودم.

آقای شاپوری نیز از آن ساعت تا پایان زمان 4 بار موفق به رصد هلال ماه گردید. اما آقای پاکروان در ساعت 19:13 تا19:14 یک رصد مشکوک داشت .

ابزار مورد استفاده تلسکوپ 16 اینچ Meade LX 200 GPS از نوع انعکاسی اشمیت - کاسگرین کاتادیوپتریک با فاصله کانونی mm4064 و چشمی32 میلی متر استفاده شده بود بنابراین بزرگنمایی 127 برابر بود.

گزارش رصد حدود ساعت 20  تا 21 همان شب به ستاد استهلال اصفهان و تهران اعلام کردیم.