بازآفرینی، طراحی و ساخت ساعت آفتابی روستای کِینو پس از نزدیک به ۱۵۰ سال توسط ایرج صفایی مسئول رسدخانه دانشگاه کاشان

۰۶ شهریور ۱۴۰۱ | ۱۷:۱۱ ساعت آفتابی
تعداد بازدید:۶۰۶

روستای کینو دو ساعت آفتابی و یک شاخص نیمروز داشته است که هر سه از ساخته‌های محمدباقر کینوی، ستاره‌شناس دوران قاجار بوده است. هر سه سازه نجومی از نوع عمودی یا دیواری بوده است.دو ساعت آفتابی در چهل سال پیش تخریب شدند. اما ممکن است شاخص نیمروز هنوز سالم باقی مانده باشد. محمدباقر کِینوی که در سده دوازدهم هجری خورشیدی در روستای کینو می‌زیسته است، آگاهی خوبی نسبت به دانش هیئت که یکی از شاخه‌های اخترشناسی است، داشته‌اند.

ایرج صفایی مسئول رسدخانه دانشگاه کاشان بر پایه گفته‌های کسانی که ساعت‌های آفتابی روستای کینو را دیده بودند، این ساعت آفتابی را بازآفرینی کرده تا نخستین سازه نجومی باشد که در سده نوین هجری و سال ۱۴۰۱ می‌سازد. صفحه ساعت از جنس آجر مربعی معروف به آجر قزاقی یا آجر ختایی و شاخص از جنس فلز برنج است. این سازه با گچ به دیوار نصب شده است. تقسیمات همچون نمونه اصلی بر پایه ساعت خورشیدی محلی و با فاصله زمانی یک ساعت است. بنابراین خط میانی صفحه نیمروز یا لحظه اذان ظهر را نشان می‌دهد که برابر با ساعت دوازده خورشیدی محلی است. این ساعت آفتابی را در خانه پدری خود در روستای کِینو نصب کرده‌اند.

روستای کینو در منطقه لنجان بزرگ و در جنوب غربی استان اصفهان است. در زمان تسلط ترکان غزنوی و سلجوقی، حرف‌های ک و گ در بسیاری از واژه‌های پارسی به ق تبدیل شد. از این روی روستای کینو را قِهنویه هم می‌گویند. شوربختانه کینو ساختار روستایی خود را از دست داده و امروزه یکی از محله‌های شهر مبارکه است.