ایران و اختر شناسی در جهان

ایرج صفایی

رصدخانه دانشگاه کاشان

چکیده:

در این مقاله به اختصار اختر شناسی قدیم ایران را از چهار جنبه بررسی می کنیم. یکی دیدگاه اسطوره شناسی که می توان بسیاری از نمادها و آثار فرهنگ غنی باستانی ایران رادر نجوم دنیا پیدا کرد. دوم دیدگاه اندازه گیری و محاسبات نجوم  که ایرانیان نتنها مخترع مهمترین ابزارهای نجوم قدیم بودند. بلکه اندازه گیریهای شایان توجهی نیز انجام داده اند که تا زمان پیدایش ابزار های اپتیکی کم نظیر یا بی نظیر است.در این بخش به شرح مختصری در مورد بعضی از ابزارهای نجوم قدیم می پردازیم. سوم دیدگاه کاربرد روزمره نجوم  که در مواردی همچون گاهشماری تا حداکثر دقت را به خرج داده اند.و چهارم تنجیم یا احکام نجوم که اگرچه مبانی علمی آن از بین رفته ولی با یک باز نگری می توان عمق مفاهیم نهفته در آن را به دست آورد.سپس تاثیرات ورود ابزارهای اپتیکی و مدرن بر رویکرد فعلی نجوم و زندگی بشر را شرح می دهیم. و به جایگاه نجوم ایران در جهان اشاره ای مختصر می کنیم.

ارائه شده توسط ایرج صفایی از رصدخانه دانشگاه کاشان در سیزدهمین گردهمایی پژوهشی نجوم - بهمن 1387 - زنجان